De Olympische Spelen van Vancouver zijn alweer even achter de rug en de slaapachterstand van het nachtelijke sport kijken is weggewerkt. Hoog tijd om de draad weer op te pakken!

Sporters worden vaak zo goed mogelijk afgeschermd voor invloeden van buitenaf. Toch komt het regelmatig voor dat een wedstrijd bewust of onbewust wordt verstoord. De ene keer grappig, soms bedreigend of zelfs beschadigend.

Broodmes

Op mijn zesde ging ik op tennis en mijn favoriete speelster was Monica Seles. Ik was net zoals de rest van de wereld in shock toen ze in 1993 werd neergestoken tijdens een toernooi in Hamburg. Een doorgedraaide fan van Steffi Graf stak Seles, op dat moment nummer 1 van de wereld, tijdens een pauze in haar rug met een soort broodmes. Wonder boven wonder komt Seles er redelijk goed vanaf, hoewel het een tijd duurt voordat ze haar rentree maakt.





Ook Roger Federer wordt belaagd door een fan van zijn concurrent. Gelukkig raakt de Zwitser niet gewond als hij wordt geïntimideerd door een Spanjaard die de baan op rent tijdens de finale op Roland Garros in 2009. Federer blijft ongedeerd en kan zich zodanig herpakken dat hij de finale wint van Robin Söderling. Het blijft wel verbijsterend hoe dichtbij de belager kan komen. Verschillende streakers hebben dat al bewezen, maar die zijn toch meestal een stuk minder bedreigend.





Dronken Ier

Alles lijkt perfect voor elkaar bij de start van de marathon van de Olympische Spelen van Athene in 2004. De klassieke route van Marathon naar Athene over iets meer dan 42 kilometer wordt afgelegd over een vernieuwd wegdek. Na ongeveer 35 kilometer loopt de Braziliaan Vanderlei de Lima alleen op kop als er vanuit het publiek een verklede man de weg opkomt en hem het publiek intrekt. Het is Neil Horan, een Ierse priester die uit zijn ambt is gezet en ook de Grand Prix van Silverstone al eens verstoorde.


Vanderlei de Lima


Omstanders bevrijden De Lima en hij kan zijn weg vervolgen, maar wordt later toch ingehaald door Meb Keflezighi en Stefano Baldini. De laatste komt uiteindelijk als eerste over de finish in het oude olympisch stadion van Athene. Onder luid gejuich krijgt De Lima tijdens de sluitingsceremonie als troostprijs de bronzen medaille omgehangen. We zullen nooit weten waar hij was geëindigd als de dronken Ier niet op zijn pad was gekomen.

Geboeid

De toch al zwaar beladen wedstrijd tussen FC Barcelona en Real Madrid ligt in 2002 een tijd stil. Een actievoerder ketent zichzelf met handboeien vast aan een van de doelpalen in Nou Camp. De ketenen worden verbroken door beveiligers en de wedstrijd kan worden vervolgd.



Actievoerder

Soap

Het gebeurt niet voor het oog van de camera, maar dat maakt het voorval niet minder verbijsterend. De Amerikaanse kunstrijdsters Nancy Kerrigan en Tonya Harding strijden samen om kwalificatie voor de Olympische Winterspelen van Lillehammer in 1994. De tweestrijd ontwikkelt zich tot een ware soap als Kerrigan een paar maanden voor de Spelen na een training wordt opgewacht door een man die is ingehuurd door de ex-man van Harding. Hij slaat haar met een metalen pijp op haar knie.





Kerrigan herstelt wonderbaarlijk snel en kan toch afreizen naar Lillehammer. Ze wint uiteindelijk zilver achter Oksana Bajoel. Ook Tonya Harding mag meedoen, nadat ze heeft gedreigd met juridische stappen. Haar kür eindigt in mineur, mede door een gebroken veter.

Close-up

Giuseppe Guerini lijkt in 1999 tijdens de touretappe naar Alpe d’Huez op weg naar de grootste zege in zijn carrière. Tot een supporter met een fototoestel te laat aan de kant gaat. De Italiaan komt ten val, maar kan zijn weg gelukkig snel vervolgen en komt toch als eerste aan.





Strandbal

Om toch ook nog een beetje vrolijk af te sluiten tot slot het doelpunt dat Darren Bent dit seizoen scoorde voor Sunderland tegen Liverpool. De supporters van The Reds zullen er minder positief aan terugdenken. Een strandbal komt in het strafschopgebied van Liverpool terecht. Het stuk speelgoed verandert het schot van Bent zodanig van richting dat doelman Reina de bal niet meer kan keren. Het betekent duur puntverlies voor Liverpool door een goedkoop stuk speelgoed.


Dutch Diva’s: ijskoninginnen

Yvonne van Gennip is mijn allereerste sportheldin. Aan haar gouden successen in Calgary heb ik helaas weinig herinneringen meer, want ik was nog klein. De goldrush van Marianne Timmer herinner ik mij echter nog als de dag van gisteren. Van Gennip en Timmer wonnen allebei drie gouden medailles en zijn daarmee de succesvolste Nederlandse vrouwen op de Winterspelen. Ze kenden beiden ook tegenslag in hun carrières.

Kom op Yvon, rijden!

Weinig mensen zullen destijds het succes van Yvonne van Gennip hebben zien aankomen. Zeker haar Oost-Duitse concurrenten niet. Als de twee favorieten Karin Kania en Andrea Ehrich elkaar op de 3000 meter letterlijk kapot rijden, ruikt de Haarlemse haar kans. Ze is sneller dan de Oost-Duitsers èn het wereldrecord, het ijs is gebroken. In de dagen daarna schrijft ze ook de 1500 meter op haar naam. Op de 5000 meter is ze sneller dan geen enkele vrouw voor haar is geweest op deze afstand.





Timmertje, Timmertje, wat ga je doen?

Tien jaar na de successen van Yvonne van Gennip staat er een nieuwe Nederlandse schaatskoningin op. Marianne Timmer is de grote revelatie van de Olympische Winterspelen van Nagano in 1998. Op 1500 meter verrast de nuchtere Groningse met een wereldrecord vriend en vijand en wint haar eerste gouden medaille.





Een gouden medaille en een bijnaam rijker verschijnt Timmertje enkele dagen in de M-wave aan de start van de 1000 meter, ditmaal wel als de grote favoriet. Ze maakt die rol meer dan waar, in een nieuw olympisch record is ze opnieuw de snelste. Terug in Nederland krijgt Marianne Timmer een schaap cadeau, van de gemeente waar ze woont: Hoogezand-Sappemeer.





Gevallen kampioenen

Vier jaar na de successen van Calgary reist Yvonne van Gennip af naar Albertville om haar drie olympische titels te verdedigen. Vooraf is ze in interviews al terughoudend over de kans op nieuw succes. En ze krijgt gelijk. Ik weet nog goed hoe ik toen voor de televisie zat. Yvonne is niet meer de kampioene van vier jaar eerder en komt zelfs ten val. Ik was ontroostbaar. Toch zijn haar prestaties uit 1988 uniek. Met drie gouden medailles blijft ze een heldin.

Ook Marianne Timmer slaagt er in eerste instantie niet in opnieuw olympisch kampioen te worden. Op de Spelen van Salt Lake City in 2002 gaat ze niet letterlijk onderuit zoals Van Gennip, maar valt ze wel van haar voetstuk. De tweevoudig olympisch kampioene van vier jaar eerder is niet in vorm en wint geen medailles. De beste prestatie zet Timmer neer op haar favoriete afstand, de 1000 meter: ze eindigt als vierde.

Acht jaar later weer

De liefde tussen Marianne Timmer en de Olympische Spelen lijkt definitief over in 2006. Op de Spelen van Turijn wordt ze eruit geschoten op de 500 meter na twee valse starts, waarvan een discutabele. Ze weet haar woede om te zetten in prestaties. Enkele dagen later op de 1000 meter slaat ze terug. Timmer zet een scherpe tijd neer en moet lang wachten. Één voor één bijten de concurrenten zich stuk op haar tijd en acht jaar na Nagano is ze opnieuw kampioen. De Groningse wint haar olympische titel terug die ze vier jaar eerder kwijt raakte.





Vancouver

In het begin van dit schaatsseizoen lijkt Marianne Timmer sterker dan ooit. Nog één keer wil ze naar de Olympische Spelen en ze is in vorm. Daar komt op slag een einde aan als Timmer bij Wereldbekerwedstrijden in Heerenveen onderuit wordt gereden door haar Chinese tegenstandster. In eerste instantie valt de schade mee, maar ze blijkt haar hielbeen op meerdere plaatsen gebroken te hebben. Weg olympische droom zou je zeggen, maar Timmer herstelt wonderbaarlijk snel. Binnen zes weken maakt ze alweer haar eerste voorzichtige slagen op het ijs.

Ook Yvonne van Gennip kent tegenslag, in de aanloop naar Calgary wordt ze geopereerd aan haar voet. Eenmaal op de Spelen is alle ellende vergeten en wordt ze de grote kampioene. Ook Marianne Timmer heeft al eerder met tegenslag te maken gehad. Een vormcrisis of diskwalificatie, ze kwam altijd sterker terug. Het tweede olympisch kwalificatietoernooi komt echter net iets te vroeg en Timmer kwalificeert zich niet voor haar vierde Olympische Spelen. Vancouver blijkt een brug te ver.

De Nederlandse hoop is vanavond bij de 1500 meter voor vrouwen gevestigd op Annette Gerritsen, Laurine van Riessen, Ireen Wüst en Margot Boer. Hopelijk kunnen ze voor een verrassing zorgen, net zoals Yvonne van Gennip en Marianne Timmer in hun beste dagen.


Nederlandse olympisch schaatskampioenen bij de dames

Een select gezelschap van zeven dames, dat zijn de Nederlandse olympische schaatskampioenen. Ook op de schaats maar dan bij het kunstrijden is er ook nog de unieke gouden medaille van Sjoukje Dijkstra uit 1964.

1968 Grenoble Carry Geijssen 1000 meter
1968 Grenoble Ans Schut 3000 meter
1972 Sapporo Stien Kaiser 3000 meter
1980 Lake Placid Annie Borckink 1500 meter
1988 Calgary Yvonne van Gennip 1500 meter, 3000 meter, 5000 meter
1998 Nagano Marianne Timmer 1000 meter, 1500 meter
2006 Turijn Marianne Timmer 1000 meter
2006 Turijn Ireen Wüst 3000 meter
2010 Vancouver Ireen Wüst 1500 meter

Tegenstand uit onverwachte hoek

Winst en verlies liggen vaak dicht bij elkaar, maar sommige sporters maken het nèt iets bonter dan anderen. Al dan niet veroorzaakt door factoren waar ze zelf geen of weinig invloed op hebben, levert het wel vaak bizarre momenten op.

De gouden medaille van shorttracker Steven Bradbury op de Olympische Spelen van Salt Lake City komt in 2002 compleet uit de lucht vallen. Het is al een wonder op zich dat de Australische veteraan de finale bereikt, en die finale krijgt dan ook een verrassende wending. Voor het ingaan van de laatste ronde heeft Bradbury de aansluiting met de rest van het veld verloren en is al op afstand gereden. Vlak voor de finish gaan de vier koplopers, inclusief topfavoriet Apolo Anton Ohno, onderuit en komt Steven Bradbury ook tot zijn eigen verbazing als eerste over de streep. Hij wordt daarmee de eerste olympisch kampioen van het zuidelijk halfrond op de Winterspelen.





Nog bonter maakt de Amerikaanse Lindsey Jacobellis het op het toch al spectaculaire onderdeel snowboard cross. Tijdens de finale van de Olympische Spelen van Turijn in 2006 gaat ze alleen op de finish af, maar bij de laatste sprong neemt ze teveel risico. Jacobellis komt ten val en de Zwitserse Tanja Frieden gaat er met de gouden medaille van door.





Jacobellis heeft haar les nog niet geleerd, want een jaar later op de X Games gebeurt min of meer hetzelfde. Toch hoeven we niet al teveel medelijden met haar te hebben: in totaal wint ze vijf gouden medailles op de X Games en houdt ze aan de Spelen van 2006 toch nog een zilveren medaille over. Daarmee is ze een van de succesvolste snowboarders tot nu toe. In Vancouver kan ze haar erelijst compleet maken door alsnog de gouden medaille in de wacht te slepen.





Op het WK schaatsen in 1995 is niet de Japanner Keiji Shirahata maar zijn armband de grootste tegenstander van Falko Zandstra. De witte armband, die aangeeft dat de schaatser in de binnenbaan is gestart, zit los en Zandstra probeert de band af te gooien. Dat de Fries er daarna zelf precies doorheen schaatst, veroorzaakt een bizarre valpartij en kost hem het klassement. “En het ging zó verdomd lekker”, zegt hij verslagen voor de camera van Studio Sport.





Behalve eigen fouten kunnen ook andere elementen onverwacht roet in het eten gooien. Het overkomt de Franse verspringer Salim Sdiri tijdens de Golden League van Rome in 2007. Hij wordt getroffen door de speer van de Fin Tero Pitkämäki, die door de wind uit koers is geraakt en naast het speerwerpveld terecht komt. De gruwelijke beelden van Sdiri met de speer in zijn rug gaan de wereld over en hij wordt met spoed afgevoerd naar een ziekenhuis. Daar blijkt de schade gelukkig mee te vallen en hoewel zijn lever en een nier zijn geraakt, kan hij zijn carrière voortzetten.





Bij kunstrijden zijn valpartijen wel vaker beslissend, maar hoeven er niet altijd voor te zorgen dat de rijders helemaal buiten de prijzen vallen. Dat bewijst het Chinese paar Zhang/Zhang op de Olympische Spelen van Turijn in 2006. Zij zijn nog als enige in de race om de Russen Totmianina en Marinin van het goud af te houden als Zhang Dan valt na een weggeworpen sprong. Ondanks een blessure kunnen ze na een onderbreking hun kür afmaken en dat gaat zo goed dat het Chinese duo toch nog de zilveren medaille wint.